Jak zainstalować Linux obok Windowsa na jednym komputerze?

Dual boot to rozwiązanie umożliwiające instalację Linuxa obok Windowsa na jednym komputerze, oferujące wybór systemu podczas uruchamiania komputera. Korzystanie z takiej konfiguracji nie wymaga rezygnacji z żadnego systemu — oba działają niezależnie, pozwalając użytkownikowi swobodnie przełączać się między nimi w zależności od potrzeb.^[1][3][4][5]

Co to jest dual boot?

Dual boot oznacza konfigurację dwóch systemów operacyjnych, np. Linuxa i Windowsa, na jednym komputerze. Użytkownik decyduje, który system uruchomić, zaraz po włączeniu komputera. Takie rozwiązanie pozwala korzystać z możliwości obu platform bez utraty danych ani konieczności instalowania maszyn wirtualnych.^[1][3][4]

Do uruchamiania dwóch systemów konieczne jest wydzielenie osobnych partycji na dysku twardym oraz skonfigurowanie menedżera rozruchu. Najczęściej to najpierw Windows, a następnie instalowany Linux pozwala płynnie przejść przez proces.^{[1][2][3][4][5][6]}

Wymagania sprzętowe i przygotowanie komputera

Komputer obsługujący UEFI oraz posiadający minimum 100 GB wolnej przestrzeni na dysku zwykle nie sprawia problemów w konfiguracji dual boot. Warto jednak zadbać, by obecna instalacja Windowsa działała w trybie UEFI, co zapewni pełną kompatybilność z dystrybucjami Linuxa.^[1]

Przygotowania rozpoczynają się od wykonania kopii zapasowej ważnych danych. Następnym krokiem jest zmniejszenie rozmiaru partycji Windows i utworzenie na zwolnionym miejscu nowej partycji przeznaczonej dla Linuxa. Narzędzie do partycjonowania dysku jest dostępne w systemie Windows.^[1][2][4][6]

Wybór i przygotowanie dystrybucji Linuxa

Najlepsze dla początkujących użytkowników są dystrybucje takie jak Ubuntu, Linux Mint, Fedora czy openSUSE. Każda z nich oferuje przyjazny instalator oraz wsparcie dla konfiguracji dual boot.^[1]

W celu instalacji Linuxa obok Windowsa należy pobrać obraz ISO wybranej dystrybucji i przygotować bootowalny pendrive o pojemności minimum 4 GB. Najpopularniejsze narzędzia do tego zadania to Rufus, Etcher oraz Ventoy.^[1][6]

Etapy instalacji Linuxa obok Windowsa

Po przygotowaniu nośnika instalacyjnego, należy uruchomić komputer z pendrive’a USB. Może to wymagać zmiany kolejności bootowania w ustawieniach BIOS lub UEFI. Instalator wybranej dystrybucji Linuxa zazwyczaj automatycznie wykryje obecność Windowsa na dysku.^[1][3][6]

Podczas instalacji należy wybrać opcję „Instaluj obok Windows”, która automatycznie skonfiguruje partycje dysku oraz menedżera rozruchu. Jeśli taka opcja nie jest dostępna, możliwe jest ręczne wydzielenie i formatowanie partycji pod Linuxa (najczęściej w systemie plików ext4).^[3][4][6]

Po zakończeniu procesu instalacji, do obsługi wyboru systemu operacyjnego służy menedżer rozruchu GRUB. Pozwala on swobodnie przełączać się między Windows a Linuxem po każdym restarcie komputera.^[5]

Możliwe komplikacje i ich rozwiązywanie

W niektórych przypadkach po instalacji Linuxa system Windows może przestać się uruchamiać lub domyślny program rozruchowy może zostać usunięty. Można to naprawić, używając narzędzia bootrec w wierszu poleceń Windows z uprawnieniami administratora. Najczęściej stosowane komendy to bootrec /fixmbr, bootrec /fixboot oraz bootrec /rebuildbcd, które przywracają standardowy program ładujący Windows.^[5]

Prawidłowa konfiguracja UEFI, wybranie właściwego trybu instalacji oraz poświęcenie uwagi partycjonowaniu dysku minimalizuje ryzyko wystąpienia konfliktów między systemami.^[1][3][6]

Podsumowanie — kluczowe kroki podczas instalacji Linuxa obok Windowsa

Instalacja dual boot wymaga przygotowania: utworzenia kopii zapasowej danych, zmniejszenia partycji Windows, przygotowania bootowalnego pendrive’a z obrazem wybranej dystrybucji Linuxa i uruchomienia instalatora z tego nośnika. Warto upewnić się, że UEFI jest prawidłowo skonfigurowane i że Windows zainstalowany jest również w tym trybie. Po instalacji menedżer rozruchu GRUB umożliwia wybór systemu. W przypadku problemów z uruchamianiem Windows istnieje możliwość przywrócenia bootloadera za pomocą prostych poleceń w konsoli.^{[1][2][3][4][5][6]}

Źródła:

• [1] https://bitgamer.pl/blog/dual-boot-windows-i-linux-kompletny-przewodnik-instalacji-krok-po-kroku/
• [2] https://strefalinux.pl/windows-i-linux-na-jednym-komputerze-dual-boot/
• [3] https://techsetter.pl/jak-zainstalowac-i-skonfigurowac-system-linux/
• [4] https://www.serwis24lublin.pl/jak-zainstalowac-i-skonfigurowac-system-dual-boot/
• [5] https://instalaton.pl/jak-zainstalowac-linux-obok-windows-przewodnik-krok-po-kroku-do-dual-bootu/
• [6] https://www.benchmark.pl/testy_i_recenzje/ubuntu-lub-mint-obok-windows-10-instalacja-krok-po-kroku.html